Το να ψάχνεις σημαίνει να έχεις έναν στόχο. Αλλά το να βρίσκεις σημαίνει να είσαι ελεύθερος, να είσαι ευέλικτος να μην έχεις κανέναν στόχο. Έρμαν Έσσε Γερμανός συγγραφέας, Νόμπελ 1946 (1877-1962)
της Έλενας Ερμείδου
Γιατί να πιστεύετε ότι δεν μπορείτε μόνοι σας να θέσετε στόχους; Τίποτα, και κανείς από τους (αυτό)αποκαλούμενους ειδικούς ψυχολόγους, συμβούλους επιχειρήσεων, εκπαιδευτές κινήτρων δεν μπορεί να σε βοηθήσει περισσότερο από ότι ο εαυτός σου στο να θέτεις τους στόχους σου.
Οι στόχοι καθορίζονται ανάλογα με τις αξίες μας, τον τρόπο ζωής και τις εμπειρίες μας
Ο καθορισμός των στόχων δεν είναι μία διαδικασία επιφανειακή που μπορεί κανείς εκπαιδευτεί, ώστε έτσι να καθορίσει τους στόχους που κατά γενική ομολογία θα τον οδηγήσουν στην επιτυχία. Οι στόχοι καθορίζονται ανάλογα με τον τρόπο ζωής, τις αξίες και τις εμπειρίες που συγκεντρώνει κάθε άτομο. Για αυτό και ο καθορισμός των όποιων στόχων δεν μπορεί να είναι όμοιοι για όλους μας. Η αντιγραφή ενός στόχου που έναν άνθρωπο έχει οδηγήσει στην επιτυχία, μπορεί κάποιον άλλον να οδηγήσει στην αποτυχία. Από την αποτυχία όμως ένας έξυπνος άνθρωπος μπορεί να μάθει και να θέσει στόχους.
Ο καθορισμός των στόχων είναι σημαντικό, διότι μας βοηθά να εστιάσουμε κάπου και να αποφασίσουμε πώς θα πορευθούμε προς τα εκεί. Ένας ξεκάθαρος στόχος συντελεί στο να ξέρουμε που βρισκόμαστε, την πρόοδο που έχουμε κάνει. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κατά κάποιο τρόπο βοηθά τους αναβλητικούς ανθρώπους. Αν και η αναβλητικότητα ορισμένων ανθρώπων δεν μπορεί να ξεπεραστεί καθορίζοντας στόχους, είναι όμως μία μέθοδος που μπορεί να τους οδηγήσει σε έναν από τους προορισμούς που επιθυμούν.
Και κάτι ακόμα που μπορεί να μην το έχουμε συσχετίσει τόσο με τον καθορισμό στόχων. Ο καθορισμός στόχων βοηθά στο να μαθαίνουμε καινούργια πράγματα, να εξερευνούμε, και πιθανότητα να γινόμαστε πιο επιδέξιοι και πιο ικανοί στην ζωή μας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα είναι οι στόχοι που ‘υπαγορεύονται’ ή οι στόχοι που μπορεί να είναι ευρέως αποδεκτοί από τον περίγυρο μας και πάμε εμείς να τους ‘φορέσουμε’.
Στερεότυπα περί παραίτησης, οι απώλειες
Και επανερχόμαστε σε αυτό που γράψαμε στην αρχή του άρθρου. Οι περισσότεροι θέτουν στόχους ανάλογα με τον τρόπο που έχουν μεγαλώσει. Την ίδια στιγμή τα στερεότυπα γύρω από την αξία των στόχων ‘κυκλοφορούν’ ανεμπόδιστα υποδεικνύοντας τι στόχους πρέπει να θέσεις, πώς πρέπει να κυνηγάμε τον στόχο, γιατί δεν πρέπει να παραιτηθούμε των στόχων, πώς δεν θα αποτύχουμε από το να παραιτηθούμε από τους στόχους που έχουμε θέσει και διάφορα άλλα παρόμοια.
Είναι όμως η επίτευξη ή μη επίτευξη ενός στόχου η μόνη ένδειξη επιτυχίας ή αποτυχίας; Λέει τίποτα αυτό από μόνο του; Ή μήπως καμιά φορά το να εγκαταλείψουμε ένα στόχο, μπορεί να μας σώσει από μία απώλεια; Υπάρχει και το άλλο, αν κάποιος εγκαταλείψει τον στόχο του και αργότερα αντιληφθεί ότι διέπραξε λάθος, τότε απαιτείται πολύ περισσότερη ψυχική δύναμη και τόλμη στο να επανέλθει αυτός ο άνθρωπος (να επαναφέρει τους στόχους του) στον δρόμο που θα τον οδηγήσει στην επιτυχία.
Στα δύσκολα δεν εγκαταλείπουμε, θέλουμε να διορθώσουμε τα λάθη μας
Για να μην υπάρξει ουδεμία παρερμηνεία των λεχθέντων, δεν υποστηρίζουμε ότι πρέπει στα δύσκολα να εγκαταλείπουμε τους στόχους, το αντίθετο, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις θα πρέπει να αναλογιζόμαστε τι αξίζει και τι όχι. Αλλά και να μην σταματάμε στο τι αξίζει και δεν αξίζει, να θέλουμε να αλλάξουμε τα λάθη μας, θέτοντας νέους στόχους, ή παρακάμπτοντας κάποιους από τους στόχους που είχαμε αρχικά θέσει. Άλλωστε δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι διαγράφοντας έναν στόχο, ανοίγουμε χώρο για έναν νέο.
Το δίλημμα όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις αξίες μας
Τώρα υπάρχει και το εξής δίλημμα που δεν το θέσαμε παραπάνω μιλώντας για στόχους και την αξία των στόχων. Μπορεί να θέσουμε ένα στόχο και να έλθουμε αντιμέτωποι με τις αξίες μας. Άρα τι κάνουμε κρατάμε τις αξίες μας ή κρατάμε το στόχο και εγκαταλείπουμε τις αξίες μας; Το ερώτημα αυτό δεν απαντάται εύκολα. Ίσως μία πρώτη απάντηση είναι ότι πρέπει να το ξανασκεφτούμε.
Το δίλημμα του επαναπροσδιορισμού, τα παλιά και τα νέα δεδομένα
Και ένα ακόμα δίλημμα, τι κάνουμε αν δούμε ότι δεν έχουμε κερδίσει πολλά ακολουθώντας ένα στόχο, ή ότι έχουμε χάσει. Εγκαταλείπουμε ή επαναπροσδιορίζουμε. Αν είμαστε πεπεισμένοι ότι κάτι αξίζει τότε επαναπροσδιορίζουμε την θέση μας εξετάζοντας τα παλιά δεδομένα με τα νέα.
Ο κύκλος δεν τετραγωνίζεται, η λογική δεν αρκεί, χρειάζεται και το συναίσθημα
Και κάτι πολύ βασικό: πρέπει να ακούμε και την λογική μας και το συναίσθημα μας. Η λογική δεν αρκεί για να προχωρήσεις. Ο κύκλος δεν τετραγωνίζεται. Στο τέλος του κύκλου, θα αποτύχει αυτός που δεν έκανε αυτό που μπορούσε, για να πετύχει.
Και κάποια στατιστικά γύρω από τον καθορισμό των στόχων
– Τα άτομα που θέτουν στόχους έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να πετύχουν.
– Τα άτομα που έθεσαν τα βήματα και τα καθήκοντα τους, αναφέροντας την πρόοδο τους πέτυχαν τους στόχους τους 40% πιο γρήγορα από εκείνους που είχαν γραπτούς στόχους αλλά δεν δεσμεύτηκαν για τις δράσεις τους.
– Μόνο το 16% των εργαζομένων κατανοούν ξεκάθαρα τις προτεραιότητες και τους στόχους της εταιρείας τους.
– Το 77% των ανθρώπων τηρούν τις υποσχέσεις του νέου έτους για τουλάχιστον μία εβδομάδα, αλλά μόνο το 19% για έως και 2 χρόνια.
– Το 92% των ανθρώπων δεν πετυχαίνουν τους στόχους τους και το 8% που τους πετυχαίνουν ακολουθούν παρόμοιο μοτίβο για την επίτευξη των στόχων τους.
Φυσικά και υπάρχουν προγράμματα παρέμβασης και παρακίνησης που σχετίζονται με τους στόχους, αλλά απαιτείται πολύ προσεκτικός σχεδιασμός, εξετάζοντας το φύλο, την ηλικία, το εισόδημα, το μορφωτικό – ακαδημαϊκό επίπεδο, τις εμπειρίες στην οικογένεια, την εθνικότητα, τα προηγούμενα επιτεύγματα. Όμως, και πάλι τα προγράμματα αυτά μπορεί να επιτύχουν, μπορεί να επιτύχουν.
Μικρές Συμβουλές
– Το πρόσωπο με πρόσωπο φέρνει αποτέλεσμα, όταν θέτουμε στόχους κατά την εργασία. Σύμφωνα με τα στατιστικά οι δεσμεύσεις και οι συνομιλίες μέσω υπολογιστή δεν φέρνουν το αποτέλεσμα που όλοι προσδοκούν.
– Για να αποδώσουν και να δουλέψουν οι στόχοι, απαιτείται επίβλεψη και έλεγχος, ενώ οι στόχοι πρέπει να είναι σαφείς και ξεκάθαροι.
– Ευνοεί το να συζητούμε για τους στόχους μας, από ότι να τους κρατάμε για τον εαυτό μας για να παίρνουμε και των άλλων την άποψη και να μαθαίνουμε.
Και ας κλείσουμε, σκεπτόμενοι και αυτό που είπε ο Ναπολέων: “Όποιος ξέρει από πριν πού θέλει να πάει, δεν πηγαίνει πολύ μακριά” Ναπολέων Βοναπάρτης Γάλλος ηγέτης (1769-1821)
No comment yet, add your voice below!