Η δυνατότητα που υπήρχε τις τελευταίες δεκαετίες να ταξιδεύει κανείς σε μια άλλη χώρα εύκολα και χωρίς εμπόδια συνέβαλε πολύ στην παγκοσμιοποίηση. Πλέον, οι επιπτώσεις της πανδημίας, δηλαδή κλειστά σύνορα, πολύ περισσότερη γραφειοκρατία, περιορισμοί στις επαφές μεταξύ κρατών, μας πάνε πολλά χρόνια πίσω και μας προσγειώνουν στα… μισά του 20ού αιώνα με ό,τι επιπτώσεις συνεπάγεται κάτι τέτοιο.
Την περασμένη Άνοιξη, εν μέσω της πανδημίας, τα ταξίδια ανά τον κόσμο παρουσίασαν συντριπτική μείωση κατά 94%. Τον Απρίλιο του 2020 και ενώ οι πιο πολλές χώρες του κόσμου βρίσκονταν σε καραντίνα με κλειστά σύνορα, τα αεροπλάνα μετέφεραν 31 εκατομμύρια επιβάτες, δηλαδή όσους είχαν μεταφέρει και στα τέλη της δεκαετίας του.. ‘70.
Αυτό σε οικονομικούς όρους μεταφράζεται σε απώλεια 1,6 τρις δολάρια για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία.
Σχεδόν μισό χρόνο αργότερα, οι πολίτες συνεχίζουν να αποφεύγουν τουλάχιστον τα μακρινά ταξίδια στο εξωτερικό, μιας και τα κρούσματα ανεβαίνουν παντού και τα περιοριστικά μέτρα ολοένα και αυξάνονται αντί να συμβαίνει το αντίθετο.
Έτσι, αυτό που μέχρι πρόσφατα μπορούσε να γίνει εν μια νυκτί, δηλαδή να αποφασίσει κάποιος να πάρει τη βαλίτσα του, να μπει στο αεροπλάνο και να βρεθεί σε μια άλλη χώρα, ακόμη και στην άλλη άκρη της Γης που λέει ο λόγος, τώρα είναι όχι μόνο πολύπλοκο και χρονοβόρο, αλλά και επικίνδυνο.
Αν αυτή η κατάσταση εξακολουθήσει να υφίσταται για πολύ καιρό ακόμα θα επεκταθεί σε κοινωνικό, οικονομικό επίπεδο, πλήττοντας το εμπόριο και διαμορφώνοντας γεωπολιτικά ένα εντελώς καινούριο και μάλλον άδικο ή στην καλύτερη “δύο ταχυτήτων” τοπίο.
Ο επικεφαλής της της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (IATA) δήλωσε πως οι αερομεταφορές δεν πρόκειται να επανέλθουν στα προ κορονοϊού επίπεδα νωρίτερα από το 2023. Αυτή τη στιγμή ο κλάδος έχει σημειώσει πτώση κατά 21% στην Κίνα, κατά 57% στις ΗΠΑ και κατά 75% στην Ευρώπη.
Πλέον ο κόσμος ταξιδεύει εντός συνόρων – τον περασμένο Μάιο το 80% των κρατήσεων στην πλατφόρμα του Airbnb αφορούσε ταξίδια στο εσωτερικό της κάθε χώρας. Στην Ισπανία, δημοφιλέστατος τουριστικός προορισμός, οι κρατήσεις από πολίτες άλλων χωρών κατακρημνίστηκαν κατά 94%!
Προ πανδημίας, οι περισσότεροι τουρίστες ανά την υφήλιο ήταν οι Κινέζοι. Το 2018 ξόδεψαν πάνω από 270 δις δολάρια για τα ταξίδια τους, πόσο διπλάσιο από αυτό που ξόδεψαν οι Αμερικανοί τουρίστες.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι μετά το τέλος της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που ξεκίνησε το 2008, ενώ ο αριθμός αυτών που ταξίδευαν για αναψυχή επέστρεψε στα προ κρίσης επίπεδα, ο αριθμός των business travellers, έπεσε κατά το ένα τρίτο και δεν επανήλθε ποτέ.
Εάν και τώρα διαπιστωθεί μόνιμη περαιτέρω πτώση στο ποσοστό όσων ταξιδεύουν για επαγγελματικό σκοπό, οι συνέπειες θα είναι δραματικές στα κέρδη των αεροπορικών εταιρειών και κατ’ επέκταση στις τιμές των εισιτηρίων.
Άλλωστε, ο λόγος που οι τιμές στην οικονομική θέση κινούνταν -μέχρι τώρα τουλάχιστον- σε προσιτά επίπεδα ήταν επειδή οι επιβάτες στη business θέση πλήρωναν τα τριπλάσια. Εάν οι εν λόγω επιβάτες εκλείψουν, τότε οι ισορροπίες θα ανατραπούν.
Ήδη η Virgin Atlantic έχει ανακοινώσει περικοπές 3.000 θέσεων εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η Air Canada έχασε περισσότερο από 1 δις δολάρια μόνο μέσα στο πρώτο τετράμηνο του 2020. Το Μάρτιο η IATA προειδοποίησε πως χωρίς κρατική ενίσχυση, μόλις 30 από τις συνολικά 700 περίπου αεροπορικές εταιρείες παγκοσμίως θα επιζήσουν των επιπτώσεων της πανδημίας.
Όσες αντέξουν, θα καθορίσουν στη συνέχεια τους όρους του παιχνιδιού στον κλάδο και κατ’ επέκταση τις τιμές των εισιτηρίων. Όσον αφορά την Ευρώπη και τις υπερατλαντικές πτήσεις υπάρχει ακόμα έντονος ανταγωνισμός για να συγκρατηθούν οι τιμές, όμως, σε δρομολόγια όπου ο ανταγωνισμός είναι μικρός, είναι δεδομένο ότι οι τιμές θα αυξηθούν.
Κάτι τέτοιο, βέβαια, θα βγάλει αυτομάτως εκτός παιχνιδιού πολλούς επιβάτες που διαθέτουν χαμηλότερο budget και οι οποίοι δεν ταξίδευαν μέχρι πρότινος με το αεροπλάνο μόνο για τις διακοπές τους, αλλά και προκειμένου να επισκεφτούν συγγενείς τους που μένουν ή εργάζονται σε άλλη χώρα.
Η δυνατότητα που υπήρχε τις τελευταίες δεκαετίες να ταξιδεύει κανείς σε μια άλλη χώρα εύκολα και χωρίς εμπόδια συνέβαλε πολύ στην παγκοσμιοποίηση. Πλέον, οι επιπτώσεις της πανδημίας, δηλαδή κλειστά σύνορα, πολύ περισσότερη γραφειοκρατία, περιορισμοί στις επαφές μεταξύ κρατών, μας πάνε πολλά χρόνια πίσω και μας προσγειώνουν στα… μισά του 20ού αιώνα με ό,τι επιπτώσεις συνεπάγεται κάτι τέτοιο.
Φυσικά, όλα τα παραπάνω δε σημαίνουν πως θα σταματήσουμε να πετάμε, αλλά ότι ο κλάδος των αερομεταφορών αναγκάζεται να περάσει στη νέα εποχή με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς γιατί απλά δεν έχει άλλη επιλογή. Ήδη πολλές αεροπορικές αποσύρουν μια ώρα αρχύτερα παλαιότερους τύπους αεροσκαφών που ούτως ή άλλως θα αποσύρονταν τα επόμενα χρόνια σε μια προσπάθειά τους να γίνουν πιο αποδοτικές και να επιβιώσουν.
No comment yet, add your voice below!