Skip to content

Διεθνής Αμνηστία: να μεγαλώσει η κοινωνική ασφάλιση – ο κόσμος είναι απροστάτευτος

Η Διεθνής Αμνηστία ζητά να καταστεί η κοινωνική ασφάλιση διαθέσιμη σε όλες/-ους παγκοσμίως, αφού μια σειρά κρίσεων αποκάλυψε τεράστια κενά στα κρατικά συστήματα στήριξης και προστασίας, με αποτέλεσμα εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι να αντιμετωπίζουν την πείνα ή να παγιδεύονται σε έναν κύκλο φτώχειας και στέρησης.

Στην έκθεση που δημοσίευσε σήμερα, Rising Prices, Growing Protests: The Case for Universal Social Protection, η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ζητά επίσης διεθνή ελάφρυνση του χρέους και καλεί τα κράτη να θεσπίσουν φορολογικές μεταρρυθμίσεις και να πατάξουν τη φορολογική κατάχρηση, ώστε να απελευθερωθούν σημαντικά κονδύλια για την κοινωνική προστασία.

«Ένας συνδυασμός κρίσεων αποκάλυψε πόσο απροετοίμαστα είναι πολλά κράτη για να παράσχουν ουσιαστική βοήθεια στους ανθρώπους. Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι πάνω από 4 δισ. άνθρωποι, ή περίπου το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού, δεν έχουν πρόσβαση ούτε στην πιο βασική κοινωνική προστασία, παρότι το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση κατοχυρώνεται από το 1948 στην Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», δήλωσε η Agnès Callamard, γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

Η σχετική έκθεση δείχνει πώς η άνοδος των τιμών των τροφίμων, η κλιματική αλλαγή και οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία οδηγούν σε μια καταστροφική ανθρωπιστική κρίση και γεννούν αυξημένη κοινωνική αναταραχή και διαμαρτυρίες.

Προτρέπει ισχυρά τα κράτη να εγγυηθούν ότι η κάλυψη της κοινωνικής ασφάλισης –όπως τα επιδόματα ασθενείας και αναπηρίας, η παροχή υγειονομικής περίθαλψης, οι συντάξεις για τα ηλικιωμένα άτομα, η στήριξη των παιδιών, τα οικογενειακά επιδόματα και η στήριξη του εισοδήματος– θα είναι διαθέσιμα σε κάθε άτομο που τα χρειάζεται.

Η έκθεση δείχνει πώς η έλλειψη κοινωνικής ασφάλισης σε πολλά κράτη έχει αφήσει τις κοινότητες πιο εκτεθειμένες σε αιφνίδια οικονομικά σοκ, στις συνέπειες των συγκρούσεων, στην κλιματική αλλαγή ή σε άλλες αναταραχές. Οι επιπτώσεις αυτών των κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της εκτεταμένης πείνας, της υψηλότερης ανεργίας και της οργής για την πτώση του βιοτικού επιπέδου, έχουν δώσει κίνητρο για διαμαρτυρίες σε όλο τον κόσμο, οι οποίες συχνά καταστέλλονται βάναυσα.

«Η καθολική κοινωνική πρόνοια μπορεί να αντιμετωπίσει τις παραβιάσεις των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που συχνά βρίσκονται στο επίκεντρο των παραπόνων και των διαμαρτυριών. Αντί να θεωρούν την ειρηνική διαμαρτυρία ως έκφραση των προσπαθειών των ανθρώπων να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, οι αρχές συχνά απαντούν στις διαδηλώσεις με μη αναγκαία ή υπερβολική χρήση βίας. Η ειρηνική διαμαρτυρία είναι ανθρώπινο δικαίωμα, και η Διεθνής Αμνηστία διεξάγει εκστρατείες για την προστασία της διαμαρτυρίας», δήλωσε η Agnès Callamard.

Η έκθεση καλεί τους διεθνείς πιστωτές να αναδιαρθρώσουν ή να διαγράψουν τα χρέη, ώστε να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν καλύτερα την κοινωνική πρόνοια. Επισημαίνει επίσης ότι το κόστος παροχής βασικής κοινωνικής πρόνοιας σε όλα τα κράτη με χαμηλό εισόδημα και χαμηλό έως μεσαίο εισόδημα εκτιμάται σε 440,8 δισ. δολάρια ΗΠΑ ετησίως, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ), ποσό που είναι μικρότερο από τα 500 δισ. δολάρια ΗΠΑ που εκτιμά το Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης ότι χάνονται ετησίως από τα κράτη σε φορολογικούς παραδείσους σε όλο τον κόσμο.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τα κράτη να συνεργαστούν και να χρησιμοποιήσουν όλους τους πόρους τους, καθώς και τη μεταρρύθμιση των φορολογικών τους συστημάτων για να σταματήσουν τη φοροδιαφυγή και την απώλεια κρίσιμων εσόδων, ώστε να συμβάλουν στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας κεφαλαίων για τη βελτίωση της κοινωνικής πρόνοιας.

«Οι άνθρωποι έχουν γονατίσει από αυτές τις κρίσεις, και όταν πρόκειται να διορθωθούν τα προβλήματα στον κόσμο, οι λύσεις σπάνια είναι απλές, αλλά γνωρίζουμε ότι τα κράτη πρέπει να ασχοληθούν σοβαρά με την πάταξη της φορολογικής κατάχρησης», δήλωσε η Agnès Callamard.

Για να διασφαλιστεί το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση, η Διεθνής Αμνηστία υποστηρίζει τη δημιουργία ενός διεθνώς διαχειριζόμενου Παγκόσμιου Ταμείου Κοινωνικής Πρόνοιας, μια ιδέα που υποστηρίζεται από τον ειδικό εισηγητή του ΟΗΕ για την Ακραία Φτώχεια και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ και τη ΔΟΕ.

Η δημιουργία ενός ταμείου θα προσέφερε στα κράτη τεχνική και οικονομική υποστήριξη για την παροχή κοινωνικής πρόνοιας και θα αποσκοπούσε στην ανάπτυξη της ικανότητας των εθνικών συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας να αναβαθμίσουν τις αντιδράσεις τους σε περιόδους κρίσης.

Πείνα, φτώχεια και διαμαρτυρίες

Η έλλειψη επαρκούς κοινωνικής ασφάλισης μπορεί να αποβεί καταστροφική για τον αυξανόμενο αριθμό των ανθρώπων που αγωνίζονται να εξασφαλίσουν τροφή.

Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) αναφέρει ότι 349 εκατ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο κινδυνεύουν άμεσα από την έλλειψη τροφίμων, ενώ 828 εκατ. άνθρωποι πέφτουν για ύπνο πεινασμένοι κάθε βράδυ.

Επιπλέον, σύμφωνα με την Έκθεση για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης 2022, η πανδημία Covid-19 έχει εξαλείψει σχεδόν τέσσερα χρόνια προόδου στη μείωση της φτώχειας και έχει ωθήσει επιπλέον 93 εκατ. ανθρώπους στην ακραία φτώχεια, που ζουν με λιγότερο από 2,15 δολάρια την ημέρα.

Η έλλειψη αποτελεσματικών μέτρων για τον περιορισμό του πληθωρισμού και των ελλείψεων έχει οδηγήσει σε ένα καθοδικό σπιράλ στο βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων. Αυτό συνέβαλε πρόσφατα σε διαμαρτυρίες σε όλο τον κόσμο, μεταξύ άλλων στο Ιράν, τη Σιέρα Λεόνε και τη Σρι Λάνκα.

Η άνοδος των τιμών των τροφίμων και άλλων βασικών ειδών έχει πλήξει περισσότερο τους ανθρώπους που ζουν σε χώρες με χαμηλό εισόδημα, αλλά η αυξημένη χρήση των τραπεζών τροφίμων σε πλουσιότερες χώρες δείχνει ότι η κρίση του κόστους ζωής και της προσιτότητας των τροφίμων είναι ευρέως διαδεδομένη.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έναν σημαντικό παραγωγό σιτηρών, επέφερε καταστροφικό πλήγμα στον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων και ώθησε τον δείκτη τιμών τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) στο υψηλότερο σημείο του από την έναρξη των καταγραφών το 1990.Η κλιματική αλλαγή και η εκτίναξη των τιμών των λιπασμάτων έχουν πλήξει επίσης τη γεωργική παραγωγή. Η ξηρασία είναι ο μεγαλύτερος μεμονωμένος παράγοντας που συμβάλλει στη μείωση της συγκομιδής, σύμφωνα με τον FAO.

Κοινωνική ασφάλιση, φόροι και χρέος

Η Διεθνής Αμνηστία συμμετέχει σε έναν αυξανόμενο συνασπισμό εμπειρογνωμόνων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που καλούν τα κράτη να παράσχουν προοδευτικά καθολική κοινωνική πρόνοια και να συνειδητοποιήσουν τα οφέλη που θα αποφέρει.

Η Agnès Callamard δήλωσε: «Η προστασία των ανθρώπων από τις απώλειες που οφείλονται σε κρίσεις, από καταστροφές ή από οικονομικές ανατροπές μπορεί να έχει μετασχηματιστικό χαρακτήρα, τόσο για την κοινωνία όσο και για το κράτος που παρέχει τη στήριξη, μειώνοντας την κοινωνική ένταση και τις συγκρούσεις και προωθώντας την ανάκαμψη. Επιτρέπει στα παιδιά να παραμείνουν στην εκπαίδευση, βελτιώνει την υγειονομική περίθαλψη, μειώνει τη φτώχεια και την εισοδηματική ανισότητα και τελικά ωφελεί οικονομικά τις κοινωνίες.

«Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να κοιτάμε αμέτοχες/-οι καθώς η ανισότητα εκτοξεύεται στα ύψη και όσες/-οι αγωνίζονται αφήνονται να υποφέρουν. Η φοροδιαφυγή και η επιθετική φοροαποφυγή από ιδιώτες και επιχειρήσεις στερούν από τα κράτη και ιδιαίτερα από τις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα τους πόρους που έχουν ανάγκη».

Τα υψηλά επίπεδα χρέους και το κόστος εξυπηρέτησής του σημαίνουν ότι τα υπερχρεωμένα κράτη συχνά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να υλοποιήσουν οράματα κοινωνικής ασφάλισης. Σύμφωνα με την Oxfam, οι χώρες με χαμηλό εισόδημα δαπανούν τέσσερις φορές περισσότερο για την αποπληρωμή του χρέους από ό,τι για την παροχή υπηρεσιών υγείας, και 12 φορές περισσότερο για την πληρωμή του χρέους από ό,τι για την κοινωνική προστασία.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΔΝΤ, περίπου το 60% των χωρών με χαμηλό εισόδημα βρίσκονται σε δυσχερή κατάσταση χρέους ή διατρέχουν υψηλό κίνδυνο δυσχερούς κατάστασης χρέους και κινδυνεύουν να αθετήσουν τις υποχρεώσεις αποπληρωμής. Η διαγραφή ή ο αναπρογραμματισμός του χρέους θα απελευθέρωνε σημαντική χρηματοδότηση σε πολλές χώρες για την κοινωνική προστασία.

No comment yet, add your voice below!


Add a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *