“Κανένα κρατικό πρόγραμμα αγροτικής ασφάλισης διεθνώς δεν έχει καταφέρει να καλύψει το σύνολο των αποζημιώσεων και των λειτουργικών δαπανών με τα εισπραχθέντα ασφάλιστρα”
Άγνωστος σχετικά τομέας στην ελληνική ασφαλιστική αγορά οι αγροτικές ασφαλίσεις, που όμως, όπως όλα δείχνουν, θα μας απασχολήσει αρκετά στο μέλλον.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που ο Πρόεδρος του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Κυρ. Μητσοτάκης σε πρόσφατη περιοδεία του στη Θεσσαλία, επανέλαβε όσα είχε εξαγγείλει και τον Ιανουάριο στη Βουλή.
Ότι δηλαδή αν «γίνει» Κυβέρνηση θα προωθήσει ένα μοντέλο ιδιωτικής ασφάλισης, παράλληλα με τον κρατικό ΕΛΓΑ και τα ΠΣΕΑ (Πολιτική Σχεδίαση Εκτάκτου Ανάγκης):
“Προτείνουμε την παρουσία και του ιδιωτικού ασφαλιστικού τομέα για την κάλυψη των ζημιών στους παραγωγούς, συνδυαστικά με τον κρατικό ΕΛΓΑ και τα ΠΣΕΑ” είπε πρόσφατα κατά την επίσκεψή του στη Λάρισα.
Είναι γεγονός ότι ο αγροτικός κλάδος είναι πολύπλοκος και πολυεπίπεδος ασφαλιστικός κλάδος. Αρκεί να σκεφτεί κανείς την μακρά διαδικασία από την σπορά, συγκομιδή, διαλογή, επεξεργασία, συντήρηση, συσκευασία, μεταφορά, εξαγωγή ή εμπορία).
Η όλη διαδικασία της αγροτικής παραγωγής από την αρχή ως το τέλος ενέχει σοβαρούς κινδύνους και υψηλά διαχειριστικά κόστη για την ιδιωτική ασφάλιση.
Όμως ο αγροτικός τομέας είναι ένας από τους λίγους – ελάχιστους – τομείς στους οποίους η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ειδικά στα branded γεωργικά προϊόντα, όπως επισημαίνει σχετικά και ο καθηγητής Στατιστικής και Ασφαλιστικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς Μιλτιάδης Νεκτάριος.
Η ιδιωτική ασφάλιση μπορεί να προστατεύσει τα προϊόντα, την μεταφορά τους αλλά και το “ευάλωτο” εισόδημα του αγρότη, το οποίο μεταβάλεται ανάλογα με την ετήσια σοδειά. Έτσι μπορεί να βοηθήσει να οργανωθεί, να ισχυροποιηθεί και να αναπτυχθεί ένας πολύτιμος τομέας που υποφέρει από την απουσία χάραξης εθνικής στρατηγικής και ουσιαστικής στήριξης από την Πολιτεία.
Οι κρατικές εισφορές ούτως ή άλλως, δεν φτάνουν. Εδώ ακόμη και η ιδιωτική αγροτική ασφάλιση, όπου υφίσταται, αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις.
Επισημαίνει σχετικά ο Μιλτιάδης Νεκτάριος:
“Στη αγροτική οικονομία εντάσσεται πλήθος αγροτικών δραστηριοτήτων μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται γεωργικές, δασικές, κτηνοτροφικές, αλιευτικές κ.ά. Η ιδιωτική ασφάλιση παρουσιάζει δυσκολίες και έχει υψηλό ρίσκο και λειτουργικές δαπάνες.
Η παραδοσιακή λύση της κρατικής ασφάλισης δεν μπορεί να ξεπεράσει τα παραπάνω προβλήματα, αλλά κοινωνικοποιεί τις ζημιές. Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι, κανένα κρατικό πρόγραμμα ασφάλισης διεθνώς δεν έχει καταφέρει να καλύψει το άθροισμα των αποζημιώσεων και των λειτουργικών δαπανών με τα εισπραχθέντα ασφάλιστρα”.
Ακόμη και στις ΗΠΑ, επισημαίνει ο καθηγητής, που έχει ένα από τα καλύτερα οραγανωμένα συστήματα αγροτικών ασφαλίσεων, μόνο οι μεγαλύτερες μονάδες επωφελούνται από το κρατικά επιδοτούμενο σύστημα ασφάλισης, ήτοι οι 400.000 περίπου από τα 3 εκ αγροτικές μονάδες συνολικά! Παράλληλα, οι αποζημιώσεις και τα έξοδα υπερβαίνουν τα ασφάλιστρα κατά τουλάχιστον 2,5 φορές την τελευταία εικοσαετία!
Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει, πώς όταν υπάρχει ενεργός συμμετοχή της ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς, όταν δηλαδή συνεργάζονται οι δύο φορείς και το κράτος παρεμβαίνει είτε ως πρωτασφαλιστής είτε ως αντασφαλιστής, είτε με την επιδότηση ασφαλίστρου, η διαχείριση των κινδύνων και για τις τρεις πλευρές (κράτος, ιδιωτική ασφάλιση, αγρότες) έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Η διεύρυνση των καλύψεων προστατεύει και ισχυροποιεί την αγροτική διαδικασία και την παραγωγή και άρα επεκτείνει την αγροτική οικονομία στο σύνολό της.
Σημειώνει ο Μιλτιάδης Νεκτάριος:
“Κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας σε αυτά τα προγράμματα είναι η έκταση της ασφαλιστικής κάλυψης: στις ΗΠΑ το 46% της καλλιεργήσιμης γης είναι ασφαλισμένο, στον Καναδά το 55%, στην Ισπανία το 43% και στην Ιαπωνία το 80%!
Στην Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι οι κοινοτικές επιδοτήσεις των αγροτικών ασφαλίσεων ανήλθαν στα 500 εκατ. ευρώ (ή το 32% των συνολικών ασφαλίστρων), η σχετική ασφαλιστική διείσδυση είναι χαμηλή σε σχέση με τις άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Η μέση ασφαλιστική διείσδυση για τις αγροτικές ασφαλίσεις στις ανεπτυγμένες χώρες είναι 2% του αγροτικού ΑΕΠ, ενώ για τις αναπτυσσόμενες χώρες είναι μόλις 0,2% του αγροτικού ΑΕΠ”.
Από την άλλη ενδεικτικά αναφέρει ότι στην Ελλάδα, την περίοδο 1995-2004, ο κρατικός Προϋπολογισμός επιβαρύνθηκε με έκτακτες εκταμιεύσεις 700 εκατ. ευρώ, ενώ οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις κατάφεραν να φτάσουν μόνο σε 218 εκατ. ευρώ!
Ο νόμος 3877/2010 θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία ενός σύγχρονου συστήματος συνεργασίας της ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς με τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ). Η συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα θα οδηγήσει στην επέκταση της ασφάλισης και η καλύτερη διαχείριση των κινδύνων θα επιτρέψει στις αγροτικές επιχειρήσεις να βελτιώσουν τόσο τον προγραμματισμό και την οικονομική τους συγκρότηση όσο και τις εξαγωγικές τους επιδόσεις.
Το επόμενο βήμα πρέπει να γίνει από την ιδιωτική ασφαλιστική αγορά, η οποία πρέπει να εκπονήσει πλήρες σχέδιο μακροχρόνιας συνεργασίας με τον ΕΛΓΑ, καταλήγει ο Μιλτιάδης Νεκτάριος.
[box]Τα προβλήματα του ΟΓΑ
Σωρεία προβλημάτων αντιμετωπίζουν μετά την ένταξη στο νέο καθεστώς (από τον ΟΓΑ στον ΕΦΚΑ), ειδικά όσοι ήταν έτοιμοι να βγουν στη σύνταξη. Μεταξύ άλλων γραφειοκρατικών εμποδίων παρατηρείται συχνά το φαινόμενο να απορρίπτεται από τον ΟΓΑ η αίτηση συνταξιοδότησης, γιατί κατά την εξέτασή της προκύπτει ότι ο ασφαλισμένος (που πλήρωνε κανονικά τις εισφορές του μέχρι την τελευταία στιγμή), σταμάτησε κάποια στιγμή να πληροί τις προϋποθέσεις ασφάλισης, και άρα πρέπει όχι να συνταξιοδοτηθεί, αλλά να διαγραφεί από τα Μητρώα Ασφάλισης και να του επιστραφεί ό,τι αποφασίσει η Πολιτεία (και όταν το αποφασίσει ), από τις εισφορές που έχει καταβάλει.
Έτσι ο ηλικιωμένος αγρότης, που περίμενε να πάρει σύνταξη, παίρνει κάτι άλλο,γιατί οι κρατικές υπηρεσίες δεν έκαναν τον έλεγχο ασφαλισιμότητας όταν έπρεπε, αλλά μετά την έλευση του ασφαλιστικού κινδύνου…
Υπενθυμίζεται ότι η ασφαλιστική εισφορά των αγροτών από φέτος υπολογίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο τους εισόδημα, ως ποσοστό δηλαδή επί αυτού. Μάλιστα το ποσοστό αυτό είναι κλιμακούμενο για τα επόμενα πέντε χρόνια, ξεκίνησε με 14% το 2017 και θα αυξάνεται κάθε έτος για να καταλήξει στο 20% το 2021.[/box]
No comment yet, add your voice below!